
Sigorta şirketleri, gerçek kişiler ile tüzel kişilerin maddi varlıklarının güvence altına alınması noktasında etkili bir yer tutar. Sağlanan güvencenin kapsamı, verilen teminatlar ve ödenmesi gereken ücretler genellikle sigorta poliçelerinde detaylı olarak yer alır. Ancak zaman zaman sigorta şirketleri ile sigorta ettiren taraflar arasında anlaşmazlıklar meydana gelebilir. Sigorta Tahkim Komisyonu bu anlaşmazlıkların büyük oranda çözüme ulaştırılmasını sağlar.
Sigorta Tahkimi Ne Demek?
Tahkim kavramı, kelime olarak “hakeme başvurma” anlamı taşır. Pratikte ise anlaşmazlıkların, yasal merciler yerine bir hakem heyeti tarafından çözüme ulaştırılmasını ifade eder. 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30.maddesi uyarınca, Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği tarafından kurulan Sigorta Tahkim Komisyonu sigorta şirketleri ile sigorta ettiren taraflar arasındaki anlaşmazlıkların çözümünde rol alır. Komisyon; bir Hazine Müsteşarlığı temsilcisi, iki Birlik temsilcisi, bir tüketici derneği temsilcisi ile Müsteşarlıkça belirlenecek bir akademisyen hukukçu temsilcinden oluşur. Bu komisyon hem sigorta ettirenlerin hem de sigorta şirketlerinin haklarının korunmasını hedefler.
Anlaşmazlıklara mahkeme yoluyla çözüm aranması hem hukuk sistemi üzerindeki yükün artmasına hem de zor ve uzun bir süreç ile muhatap olunmasına yol açar. Bazı anlaşmazlık davaları, üst mahkeme süreçleriyle birlikte yıllarca devam edebilir. Alternatif bir yol olan hakem komisyonları ise anlaşmazlıkların daha hızlı değerlendirilmesini ve sonuca bağlanmasını sağlar.
Kimler Sigorta Tahkime Başvuruda Bulunabilir?
Sigorta sözleşmesinden kaynaklanan bir anlaşmazlık yaşayan gerçek ve tüzel sigorta ettirenler, sigorta tahkim başvurusunda bulunabilirler. Aynı zamanda sigorta ettiren rolünde olmayan, ancak yapılmış olan sigortadan fayda sağlayan kişiler de tahkime gidebilir. Tahkime gitmenin önündeki tek engel, anlaşmazlığın bir mahkeme ya da tüketici hakem heyeti tarafından değerlendirilmesidir. Tahkim hakkından yararlanabilmek için, anlaşmazlığın doğrudan Sigorta Tahkim Komisyonu üzerinden iletilmesi gerekir.
Sigorta Tahkim Başvurusu Nasıl Yapılır?
Sigorta tahkim başvuru işleminin yapılabilmesi için, öncelikle sigorta şirketine şikâyette bulunulması şartı aranır. Sigorta sözleşmesine dair yaşanan problemin yazılı olarak sigorta şirketine bildirilmesi sonrasında, şirketin 15 gün içerisinde yanıt vermesi gerekir. Yapılan başvurudan sonra sigorta ettiren tarafın haklı bulunması halinde, sorun doğrudan çözülür. Ancak başvurunun olumsuz değerlendirilmesi veya 15 gün içerisinde yanıt verilmemesi halinde sigorta tahkim hakkı doğar. Sigorta şirketine, probleme dair bildirimde bulunulmadan doğrudan tahkime yapılan başvurular, geçersiz sayılır.
Sigorta şirketinden istediği sonucu alamayan ya da herhangi bir yanıt alamayan kişiler ise www.sigortatahkim.org web sitesi üzerinden doğrudan başvuru yapabilirler. Bunun için web sitesinde yer alan formun doldurulması yeterli olur. Ayrıca başvuru esnasında, online belge yükleme seçeneği ile başvuruda delil olarak kullanılacak belgelerin de sisteme yüklenmesi gerekir. Tahkim başvuruları bireysel olarak yapılabileceği gibi, sigorta ettirenin yetkilendirdiği bir avukat tarafından da gerçekleştirilebilir. Başvuruların, sigorta şirketinden gelen yanıttan sonraki 10 gün içerisinde yapılma şartı vardır. Bu süreye hafta sonları da dahil edilir. Sigorta tahkim başvuru ücreti ise anlaşmazlığa konu olan tutara bağlı olarak değişiklik gösterir.
Sigorta Tahkim Başvurusunda Gereken Belgeler Nelerdir?
Sigorta tahkim başvuru işlemi yapılırken, başvuru formuyla birlikte bazı belgelerin de sunulması gerekir. Belgelerin eksik olması, başvurunun doğru değerlendirilememesine neden olur. Tahkim başvurusunda talep edilen evraklar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Anlaşmazlığa dair sigorta şirketine yapılan başvurunun dilekçesi ve verilen yanıtın belgesi,
- Sigorta şirketinin hiçbir yanıt vermediği durumlarda, bunu ispat eden belge,
- Sigorta tahkim başvuru formu
- Sigortalının sigorta yaptırdığına dair makbuzlar ve sigorta sözleşmesinin kopyası
Bazı durumlar tahkim kurulu, ek belgelere de ihtiyaç duyabilir. Bu durumda, ayrıca talep edilen belgelerin de hazırlanarak kurula ulaştırılması gerekir.
Sigorta Tahkim Komisyonu Başvuru Ücretleri Ne Kadar?
Sigorta tahkim komisyonu başvuru ücretleri 2024 yılı itibarıyla aşağıdaki gibidir;
Uyuşmazlığa Konu Miktar (TL) | Başvuru Ücreti (TL) |
0 - 5.000 | 320 |
5.001 - 10.000 | 715 |
10.001 - 50.000 | 1030 |
50.000 - ..... | Uyuşmazlık tutarının %1,5'u ( En az 1030 TL olmak üzere) |
Sigorta Tahkim Komisyonu Kararlarına İtiraz Edilir Mi?
Sigorta Tahkim Komisyonu tarafından verilen kararlar, bağlayıcı nitelik taşır. Ancak bu kararlar kesin değildir. Taraflar, verilen karara itirazda bulunabilir. Bunun için de kararın açıklandığı tarihten sonra 10 gün süre bulunur. 10 günlük süre içerisinde iki taraf da itiraz etmezse, karar kesinleşir ve iki tarafın da uyması gerekir. Ancak taraflardan birinin itiraz etmesi halinde, itiraz hakem heyeti toplanır. Daha uzman bir heyet olan itiraz hakem heyeti, başvuruyu ve itirazları yeniden değerlendirir. Sonrasında da yeniden karar açıklanır. Bu karar da taraflarca kabul edilmezse, yargı yoluna gidilir ve dosya mahkemeler tarafından incelenerek karara bağlanır.
Güncellenme tarihi: 01.01.2025